Opłata opakowaniowa

Obecny kierunek zmian legislacyjnych w Unii Europejskiej nastawiony jest w dużym stopniu na dbałość o środowisko naturalne. W związku z tym, na podstawie dyrektywy Rady UE i Parlamentu Europejskiego, wraz z początkiem 2024 roku w Polsce zaczyna obowiązywać opłata nazywana opłatą opakowaniową, której celem jest zmniejszenie zużycia zaśmiecających środowisko produktów z tworzyw sztucznych oraz zwiększenie wykorzystania tworzyw pochodzących z recyklingu.

Regulacje dotyczące opłaty od plastiku podzielono na trzy rozporządzenia:

  1. w sprawie stawek opłaty na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (rozporządzenie z 9.12.2023 r., poz. 2686),
  2. w sprawie stawek opłaty za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami (rozporządzenie z 9.12.2023 r., poz. 2686),
  3. w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań (rozporządzenie z 9.12.2023 r., poz. 2683).

Według rozporządzenia, stawki opłat „za sztukę produktu jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będącego opakowaniem” wynoszą:

  • 0,20 zł– w przypadku kubków na napoje, w tym ich pokrywek i wieczek;
  • 0,25 zł– w przypadku pojemników na żywność, w tym pojemników takich jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowanych w celu umieszczania w nich żywności, która jest:
    1. przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
    2. zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika oraz
    3. gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie

– w tym pojemników na żywność typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.

Opłata dotknie przede wszystkim kawiarnie, restauracje oraz firmy cateringowe, które prowadzą sprzedaż swoich produktów na wynos.

Jak wynika z ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego, hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (wymienione wcześniej), jest obowiązany do pobrania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego te produkty lub napoje bądź żywność w tych produktach. Do pobrania opłaty jest również obowiązany przedsiębiorca pakujący i oferujący za pomocą urządzenia vendingowego.

Pobraną od klientów opłatę należy wpłacić na odrębny rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce jej pobrania, w terminie do 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, w którym została pobrana. Niezbędne jest także prowadzenie właściwej ewidencji liczby nabytych i wydanych opakowań podlegających opłacie.

Warto nadmienić, że pobrana opłata, jako że nie stanowi trwałego przysporzenia majątkowego, nie jest traktowana przez ustawy podatkowe jako przychód, co potwierdził także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 11 kwietnia 2024 r. (0114-KDIP2-2.4010.48.2024.1.SJ):

„(…) opłata od plastiku jednorazowego użytku (tzw. single-use-plastic) nie stanowi dla Państwa trwałego, bezzwrotnego i definitywnego przysporzenia majątkowego. Definitywne przysporzenie należy bowiem rozumieć jako w sposób trwały i ostateczny zwiększające aktywa podatnika. W analizowanej sprawie takie zwiększenie aktywów nie następuje. Pobrana opłata jest przez Państwa wnoszona na odrębny rachunek bankowy, prowadzony przez marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce jej pobrania, w terminie do dnia 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, w którym została pobrana. Ponadto, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają szczególnych regulacji, które dla celów podatku dochodowego uzasadniałyby traktowanie pobranej i odprowadzonej opłaty jako przychodu i kosztu uzyskania przychodów.”

Chociaż normy nakładające opłatę na poszczególne rodzaje opakowań w teorii obciążają konsumentów, nowe regulacje dotkną także bezpośrednio przedsiębiorców. Przepisy narzucają również przedsiębiorcom prowadzenie odzysku na określonym poziomie, który będzie określany przez rozporządzenie w sprawie obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych. Wymóg ten dotyczyć będzie przedsiębiorców, którzy w swojej działalności obracają towarami wytwarzanymi z tworzyw sztucznych. W każdym roku przedsiębiorca będzie musiał osiągnąć minimalny poziom zebranych odpadów plastikowych, przeznaczonych do recyklingu.

Podsumowując, podatek od plastiku odczują wszyscy, a nie tylko korzystający z jednorazowych opakowań plastikowych, gdyż wejście w życie regulacji wiąże się ze zmianami w całym procesie gospodarowania tworzywami sztucznymi.

Dowiedz się więcej o pozostałych podatkach i opłatach

Opłata
Opakowaniowa

Opłata unijna
„plastic tax”

Opłata
cukrowa

Zdaj się na ekspertów

Współpraca z kancelarią podatkową to inwestycja, która może przynieść wymierne korzyści finansowe, pozwalając na efektywne wykorzystanie możliwości oferowanych przez pakiet Green Taxes. Warto więc już teraz rozważyć skorzystanie ze wsparcia kancelarii podatkowej, aby przygotować swoje przedsiębiorstwo na nadchodzące zmiany i maksymalnie wykorzystać potencjał, jaki oferują nowe regulacje podatkowe.